حرم شاهچراغ شیراز را بشناسید! | آدرس و تصاویر
شاهچراغ شیراز یکی از مهم‌ترین زیارتگاه‌های ایران است. شاهچراغ حرم یکی از پسران امام موسی کاظم (ع) است. این حرم مطهر در بین مسلمانان جایگاه والا و ارزشمندی دارد. شهر شیراز یک شهر زیارتی و سیاحتی مثل مشهد مقدس است. در این دو شهر که جزء تورسیتی‌ترین شهرهای ایران هستند؛ طبیعت، زیارت، تفریح، بناهای تاریخی، فرهنگ و هنر، شعر و ادب و... شما را شگفت زده خواهند کرد. شهرهایی که دارای تمامی قطب‌های گردشگری هستند باب سلیقه تمامی افراد در هر نوع گروه سنی می‌باشند. با انتخاب شهر زیبای شیراز نیز می‌توانید یک سفر همه جانبه و جذاب را در کنار خانواده و یا عزیزانتان تجربه کنید. چارتر 118 قصد دارد در ادامه این مقاله به معرفی کامل حرم شاهچراغ بپردازد پس همراه ما باشید.
شاهچراغ (ع) کیست؟
حرم شاهچراغ در واقع متعلق به پسر ارشد امام موسی کاظم(ع) است. بنابراین حضرت شاهچراغ (ع) که نام ایشان حضرت سید امیر احمد (ع) است؛ برادر امام علی بن موسی الرضا (ع) میباشد. حضرت شاهچراغ (ع) مثل برادرشان بسیار مهربان و حاجت دهنده هستند. به همین دلیل است که شیعیان به حضرت شاهچراغ لطف خاصی دارند و هر ساله از هر گوشه از دنیا به گرفتن حاجت و زیارت و سیاحت به شیراز سفر می‌کنند.
متاسفانه از تاریخ ولات یا همان تولد حضرت سید امیر احمد (ع) اطلاعات دقیقی در دسترس نیست. بنابراین در دهه کرامت که به فاصله بین تولد حضرت مصومه (س) و حضرت امام رضا (ع) گفته می‌شود؛ روز بزرگداشتی برای حضرت شاهچراغ (ع) مشخص کردند. این روز ششم ذی القعده نیز میباشد که در شهریور 1388 انتخاب شد. حضرت سید امیر احمد (ع) به دست حاکم ظالم دوران خود در خانه توسط ضربه شمشیر به سر به شهادت رسیدند. پس از قتل وی دستور خراب کردن خانه بر روی بدن ایشان صادر شد.
با مسجد وکیل شیراز نیز آشنا شوید.
چرا به حضرت سید امیر احمد(ع) شاهچراغ می‌گویند؟
شاید برای شما هم سوال باشد که علت نامگذاری حضرت سید احمد به نام شاهچراغ چیست؟ براساس آنچه روایت می‌شود تا دوران حکومت آل بویه در ایران محل دفن سید امیر احمد (ع) ناشناس بود. گفته می‌شود که پیرزنی هر شب جمعه از روی تلی از خاک چراغی می‌دید. پیرزن این خبر را به حاکم یا پادشاه دوران خود که عضدالدوله نام داشت می‌دهد و عنوان می‌کند که در این محل امامزاده‌ای به خاک سپرده شده است.
پس از این گفته امیر برای اثبات حقیقت حرف پیرزن به خانه وی می‌رود و می‌خواهد هر زمان که نور را دید به او اطلاع بدهد. پیرزن در وسط شب با هیجان و خوشحالی فریاد می‌زند: " شاه! چراغ " و پس از این ماجرا جایگاه و زیارتگاهی برای ایشان ساخته می‌شود و پس از تحقیق متوجه می‌شوند که این محل به کدام امامزاده تعلق داشته است.
سال ساخت حرم حضرت شاهچراغ به چه سالی می‌رسد؟
همانطور که گفته شد؛ حرم شاهچراغ شیراز در زمان حکومت عضدالدوله دیلمی که از بزرگ‌ترین سلاطین دوران آل بویه بود ساخته شده است. در گذشته محل دفن حضرت شاهچراغ تلی از خاک بوده است. ساخت زیارتگاه در بین سال‌های 308 تا 328 نسبت داده شده است. اما زیباسازی و ساخت گنبد و بقعه‌ی حرم شاهچراغ در سال 605 تا 640 به دست امیر مقرب الدین مسعود درالدین که وزیر اتابکان در دوره اتابکان فارس بود نوسازی شد. در سال‌های بعد نیز به مرور زمان حرم شاهچراغ کامل گردید.
در اواخر دوره ایلخانی یعنی سال 723 هجری شمسی ملکه تاشی خاتون مادر شاه شیخ ابواسحاق اینجو به مدت 5 سال دست به تزئین حرم زد. ساختن بارگاه، مدرسه، محل اسکان مسافران، بازار و مغازه از سری بخش‌های تکمیلی این دوره بوده است. در سال 885 نیز تغییراتی به دست شاه اسماعیل صفوی انجام شد. سپس نادرشاه نیز یک قندیل طلایی به حرم افزود که در اثر زلزله تخریب شد. در دوره‌های بعدی و زمان پهلویان کم کم در نقره، ساعت بزرگ، آیینه کاری و کاشی کاری حرم شاهچراغ را کامل کرد.
چه کسانی در حرم حضرت شاهچراغ دفن شدند؟
در حرم حضرت شاهچراغ که یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی شیراز است افراد سرشناسی سعادت همنشینی داشتند. زیارت قبور این افراد سرشناس برای ایرانیان بسیار ارزشمند است. با شناخت این افراد می‌توانید به جزء زیارت حضرت شاهچراغ از زیارت آنان نیز مستفبض گردید.
افرادی که در شاهچراغ شیراز به خاک سپرده شدند عبارتند از:
- آیت الله شهید سید عبدالحسین دستغیب
- حضرت آیت الله نجابت از یاران شهید دستغیب
- میراز ابوالقاسم سکوت از عارف قرن 13
- دواری شیرازی از عالمان، سخنوران و هنرمندان
- بسمل شیرازی از دانشمندان بزرگ مدرسه حکیم شیراز
- فرهنگ شیرازی از شعرا و خوشنوسیان
- وصال شیرازی از شاعران و خوشنوسیان
- صادق خان زند برادر کریمخان زند
- وقار شیرازی از دانشمندان ادبیات و حکمت
- جعفرخان زند پدر کریم خان زند بزرگ
- سید ماجد بحرانی از عالمان حدیث و فقهای شیراز
- توحید شیرازی از خوشنویسان بزرگ ایران
- حضرت آیت الله شیخ عبدالحسین حائری از مجاهدان ایران
بخش‌های مختلف حرم شاهچراغ ایران
شاهچراغ شیراز مانند هر بنای دیگری از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده است که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارد. ایوان، ضریح، صحن، گلدسته، گنبد، سردسته‌ها، درهای ورودی، امامزاده سید میرمحمد و... بخشی از قسمت‌های تشکیل دهنده این حرم بزرگ و مقدس هستند.
ایوان شاهچراغ:
ایوان شاهچراغ در ضلع شرقی حرم واقع شده است. این ایوان به طول 38 متر و 5 و نیم متر عرض در دوران قاجاریه ساخته شده است. دو طرف این ایوان دو حجره تزئین شده قرار دارد که با چوب و گچ زینت شده است. کف ایوان شاهچراغ از سنگ مرمر و مرغوب است.
ضریح حرم
ضریح شاهچراغ در دروان فتحعلی شاه قاجار با روکش نقره ساخته شده است. روی ضریح اشعار عربی و فارسی نوشته شده است. درون ضریح نیز صندوق چوبی خاتم کاری و معرق کاری شد وجود دارد. سقف ضریح نیز به زیبایی و با ظرافت تمام کنده کاری شده است.
صحن حرم:
صحن حرم شاهچراغ یک صحن بزرگ 14 هزار متر مربعی است که به شکل مستطیل است. در داخل صحن شاهچراغ 162 حجره دو طبقه وجود دارد. وسط صحن یک حوض قرار دارد و کل رواق‌های آن با آجر و کاشی زیباسازی شده است. نرده‌های صحن نیز از چوب ساج است و کف صحن نیز از سنگ گندمک اصل فرش شده است.
گنبد حرم:
گنبد حرم شاهچراغ شیراز در زمان اتابکان یعنی سال 605 ساخته شد. بعدها در دوران ملکه تاشی و پس زلزله به دست حسینعلی قاجار این گنبد مرمت شد. آخرین نوسازی گنبد در سال 1338 روی آهن بنا شد. گنبد حرم از کاشی و فلز به رنگ‌های سبز، کرم، فیروزه‌ای و... نصب شده است. این گنبد 500 متر مربع وسعت و 14 متر ارتفاع دارد.
گلدسته‌ها:
حرم مطهر شاهچراغ دارای 2 گلدسته است که در شمال و جنوب ایوان حرم شاهچراغ قرار دارند. این دو گلدسته به صورت کاملا قرینه در اطراف ایوان هستند و به معرق کاری و کاشی کاری زینت شدند. پخش کردن صدای قرآن و اذان از این دو گلدسته صورت می‌گیرد. گلدسته جدید جرم با نام ائمه و القاب ایشان تبرک داده شده است.
سردهای حرم:
همانطور که قبل‌تر نیز اشاره شد؛ حرم شاهچراغ دارای 6 سردر ورودی است. سردر غربی، شرقی، شمالی، جنوبی و باب السجاد از سردرهای اصلی این حرم هستند. سردرهای شاهچراغ با سنگ‌های تراش خورده و درهای بزرگ چوبی کنده کاری شده به حرم جلال و جبروت خاصی بخشیدند.
امامزده سید میرمحمد(ص):
در درون حرم شاهچراغ یک امامزاده وجود دارد. سید میرمحمد (ص) برادر حضرت شاهچراغ (ص) است. سید میر محمد(ص) به دلیل عبادت زیاد به میر محمد عابد شهرت داشته است. برای ایشان در جوار حرم شاهچراغ یک بقعه و یا زیارتگاه کوچک ساختند.
کتابخانه:
در حرم شاهچراغ یک کتابخانه بسیار بزرگ وجود دارد. در این کتابخانه که توسط ملکه تاشی خاتون ساخته شده قرآن و کتاب‌های مقدس دیگر نگهداری می‌شود. این کتابخانه در سال 1394 بی از 65 هزار نسخه کتاب فارسی و بیشتر از 200 نسخه نفیس و چاپ سنگی را به ثبت رسانده است. کتاب‌های مقدس، کتاب‌های کودگ و نوجوان، کتاب سنگی و... برخی از عنوانین کتابخانه حرم شاهچراغ هستند.
موزه:
موزه آستان حرم مقدس حضرت شاهچراغ (ع) در سال 1344 تاسیس شد. این موزه از اتاق‌های مختلفی تشکیل شده است که همه روزه در حال تکمیل شدن است. در موزه شاهچراغ که 1000 متر وسعت دارد بیشتر از 1000 شی با ارزش تاریخی و 3000 نسخه خطی نگهداری می‌شود و برای بازدید عموم به نمایش گذاشته شده است.
آدرس حرم شاهچراغ شیراز کجاست؟
حرم حضرت شاهچراغ در استان فارس و شهر شیراز است. شاهچراغ پس از آرامگاه سعدی و حافظیه شیراز از مهم‌ترین جاذبه‌های شهر شیراز است. حرم شاهچراغ (ع) در خیابان لطف علی خان زند و خیابان احمدی شیراز در بافت قدیمی این شهر واقع شده است. حرم مطهر دارای هفت در ورودی است که دو در بخش شمالی ویژه خواهران و دو در بخش ورودی ویژه برادران است. دو دیگر از 6 در شاهچراغ درب ورودی طلا و در ورودی ایوان مطهر میباشد.
علاوه بر این هر یک از 6 در اصلی حرم شاهچراغ دارای یک سردرد ورودی نیز هستند. سردرهای غربی شامل سردر جنوب غربی باب الرضا، سردر شمال غربی باب موسی بن جعفر می‌شود که صحن جمهوری راه دارد. سردر شرقی به سمت مسجد جامع، سردر شمالی به سمت بازار شاهچراغ و خیابان احمدی، سردر جنوبی به سمت دارالشفا و کوچه راه دارد. باب السجاد نیز محل دفن سید میر محمد (ع) است. با توجه به درها و سردرهای این حرم می‌توانید به بخش مورد نظر دسترسی پیدا کنید.
در این مقاله به اطلاعات کلی حرم شاهچراغ شیراز پرداختیم. حال با اطلاع از مطالب بالا می‌توانید با آگهی و علم درباره چگونگی ساخت، سال ساخت، علت نامگذاری، بخش‌ها و درب‌های این حرم زیارتی بدون دردسر داشته باشید. برای اطلاع از دیگر جاذبه‌های شیراز چون پاسارگاد شیراز یا تخت جمشید شیراز دیگر مقالات ما را از دست ندهید.
اگر تمایل دارید سفری ارزان به شیراز داشته باشید؛ می‌توانید برای خرید بلیط لحظه آخری هواپیما به صورت روازنه از سایت چارتر 118 دیدن کنید تا بلیط هواپیما ارزان قیمت را خریداری کنید.
